عشق در قرآن کریم و احادیث معصومان علیهم السلام به کار نرفته است. اما، محبت بارها و بارها به کار رفته است… از آنجا که اسلام یک دین عقلانی است، لذا محبت را قبول دارد، ولی عشق را نمی‌پذیرد!
به صورت متعدد بحث کرده‌ایم که مسائلی مانند ریاضت، فنا و شهود به چه معناست و چه تبعاتی خواهد داشت… و نشان داده‌ایم که این مکتب یک مکتب زندگی‌سوز بوده و اسلام به همین دلیل عرفان را اجازه نداده و به آن راه نداده است.
برای مشاهده قیمت و خرید آنلاین کتاب فریب سراب روی این لینک کلیک کنید.
دکتر سید یحیی یثربی، استاد تمام در رشته فلسفه و کلام اسلامی در دانشگاه علامه طباطبایی است و پژوهش‌های او در حوزه فلسفه و عرفان اسلامی دارای جایگاه ویژه ای است.
تحصیلات:
از سال ۱۳۳۰ تا سال ۱۳۳۷ به گذراندن دروس ابتدایی در مدارس سنتی در زادگاه خود در نزد عزیز الله خسروی زنجانی پرداخت. از سال ۱۳۳۵ تا سال ۱۳۳۷ در حوزه علمیه زنجان به تحصیل علوم مقدماتی علوم اسلامی ( صرف و نحو و منطق ) پرداخت. از سال ۱۳۳۷ تا سال ۱۳۴۶ درحوزه علمیّه قم نزد محمد حسین طباطبایی ، حسین علی منتظری و جعفر سبحانی فلسفه خواندو از سال ۱۳۴۶ تا سال ۱۳۵۸ دوره کارشناسی ، کارشناسی ارشد و دکترای رشته فلسفه و حکمت اسلامی را در دانشگاه تهران گذراند.
اندیشه شناسی
استاد یثربی مهمترین چهره فلسفی و آکادمیک ایران است که به نقد “حکمت متعالیه” و “عرفان اسلامی” پرداخته است . وی با نقدِ مبانی “حکمت متعالیه”، معتقد است که این مکتب فکری، مکتبی اختلاطی بدون سازگاری درونی است (رک به: “عیار نقد”، “حکمت متعالیه”). وی تلاش نموده تا با احترام به تصوف و عرفان اسلامی، آنرا از دیانت اسلامی تفکیک نماید (رک به: “پژوهشی در نسبت دین و عرفان”). وی در “تاریخ تحلیلی انتقادی فلسفه اسلامی” به روش تحلیلی تمام تاریخ فلسفه اسلامی را نقد می نماید و از اندیشمندان فلسفی می خواهد که اندیشمند روزگار خود باشند. از نظر گرایش فلسفی، وی را می توان یک واقعگرای انتقادی دانست . دکتر یثربی با اسلوبی سنتی، ولی سبکی روان و صریح سخن می گوید. اسلوب سنتی وی موجب شده تا جایگاهش در جامعۀ روشنفکری ایران چندان شناخته نشود. وی دیدگاههای انتقادی خویش پیرامون اوضاع سیاسی، فکری و اجتماعی ایران را صریح اعلام می کند.
کتاب فریب سراب
بنا بر اخبار واصله، آخرین اثر دکتر یحیی یثربی با عنوان «فریب سراب» به زودی منتشر می‌شود. دکتر یثربی در این اثر به روشنگری در حوزه عرفان پرداخته است. همچنین گفتنی است نگارش این کتاب در ۱۷ فصل تمام شده است.
در بخشی از این کتاب آمده است: عشق در قرآن کریم و احادیث معصومان علیهم السلام به کار نرفته است. اما، محبت بارها و بارها به کار رفته است. آیا این دو واژه با هم فرق دارند؟ به نظر من، به دلبستگی‌های عاقلانه محبت می‌گویند، ولی عشق در مورد شیفتگی‌های احساسی به کار می‌رود. از آنجا که اسلام یک دین عقلانی است، عقل و اندیشه انسان را اساس همه کارها می‌داند. لذا، محبت را قبول دارد، ولی عشق را نمی‌پذیرد! زیرا محبت با عقل و اندیشه قابل تفسیر است، اما عشق که از یک شیفتگی و هیجان احساسی پدید می‌آید، قابل تفسیر و توجیه عقلانی نیست.
دکتر یثربی در خصوص انگیزه خود از نگارش این کتاب گفت: من مشکلاتی در جامعه می‌بینم که حاصل رواج خرافات و سوءاستفاده از سادگی مردم است. به همین علت مکتب‌های گوناگون وارداتی و اختراعی رواج یافته است. من تصمیم گرفتم کاری انجام دهم که به مردم در مورد عرفان و کارکرد و شرایط و فریب‌هایی که در جهان عرفان مطرح است، توضیح دهم…
این مفسر قرآن کریم تصریح کرد: من در این باره کتاب را تنظیم کرده‌ام و اساس تنظیم هشدار به جامعه است تا مردم آگاهانه عمل بکنند و شرایط راهی را که می‌خواهند انتخاب کنند، بدانند و چشم بسته کاری نکرده و تقلیدی نداشته باشند.
وی در تشریح ساختار کتاب، گفت: در پنج فصل ابتدای این کتاب یک معرفی علمی و فنی از اهداف و محتوای عرفان بر اساس منابع معتبر عرفانی ارائه داده‌ام تا خواننده‌ام به صورت کامل و حساب شده بداند که عرفان چیست و مبانی اصول و اهداف عرفان کدام است. سپس مقداری وارد نقد این مبانی شده‌ام و ادعاهایشان را در فصول مختلف نقد کرده‌ایم. برای مثال بحث‌هایی از قبیل شفا، کرامت نشان دادن و … را به صورت خیلی روشن مورد ارزیابی قرار داده‌ایم و بحث مفصلی در علل و انگیزه‌های مختلف گرایش مردم به عرفان انجام داده‌ایم.
این استاد بازنشسته فلسفه تصریح کرد: شاید کسانی که به دنبال عرفان می‌روند ندانند که چه می‌خواهند. ما این مطلب را توضیح داده‌ایم که کسانی که به دنبال عرفان می‌روند با کدام هدف و انگیز‌ها این کار را انجام می‌دهند. ما گروندگان به عرفان را به دو گروه تقسیم کرده‌ایم یکی سردمداران، مشایخ و بزرگان عرفان و دوم مردم عادی از طبقات. بعد از این بخش به صورت متعدد بحث کرده‌ایم که مسائلی مانند ریاضت، فنا و شهود به چه معناست و چه تبعاتی خواهد داشت و آنگاه به این پرسش پاسخ داده‌ایم که عرفان در طول تاریخ بشر چه کار‌هایی برای بشریت انجام داده است؟ و نشان داده‌ایم که این مکتب یک مکتب زندگی‌سوز بوده و اسلام به همین دلیل عرفان را اجازه نداده و به آن راه نداده است. در اواخر هم فصلی را به زیان‌های عرفان در جامعه‌ها اختصاص داده‌ایم.
دکتر یثربی تصریح کرد: نگارش این کتاب پایان یافته است و هم اینک در حال انجام ویرایش نهایی آن هستیم تا ان شا الله به زودی با ۱۷ سی دی مرتبط با فصول منتشر شود.
وی افزود: افزودن سی دی به پیشنهاد دوستان بود و تلاش این بوده است که در اختیار مردم گذاشته شود و کسانی که می‌خواهند تحقیق کنند اما نمی‌توانند کتاب بخوانند، بتوانند از کتاب استفاده کنند. احتمالا این کتاب توسط بوستان کتاب قم منتشر شود.
ضبط برنامه تصویری کتاب فریب سراب
اما بنابر اخبار جدیدی که به دست ما رسیده، ضبط برنامه تصویری کتاب فریب سراب نیز به پایان رسیده است.
بر اساس آنچه در کانال تلگرام رسمی جناب دکتر یثربی منتشر شده با به پایان رسیدن نگارش کتاب فریب سراب اثر دکتر سید یحیی یثربی در نقد و ارزیابی عرفان و تصوف، مطالب این کتاب با حضور نگارنده به صورت صوتی و تصویری در هیجده برنامه ثبت و ضبط شده که به زودی، نسبت به نشر کتاب و سی دی اقدام خواهد شد.