گفتگوی مهر نامه با مهدی نصیری پیرامون اظهار نظر آیت الله سیستانی درباره فلسفه ملاصدرا
در پی انتشار اظهار نظر تازه آیت الله سیستانی در باره فلسفه ملاصدرا در دیدار با دکتر احمدی رییس سازمان سمت و اظهار نظر آقای احمدی در باره نظر آیت الله سیستانی، نشریه مهرنامه در گفتگو با مهدی نصیری نظر وی را در این باره جویا شد که متن این گفتگو را در زیر از نظر می گذرانید.
1- حضرت آیت الله سیستانی در دیدار حجت الاسلام و المسلمین احمدی رئیس موسسه سمت – به نقل از خود آقای احمدی
در دیدار آقای دکتر احمد احمدی (ریاست سازمان سمت) با معظم له : انتقاد حضرت آیت الله سیستانی از تدریس فلسفه ملاصدرا و ترویج آراء انحرافی ابن عربی در حوزه و دانشگاه
در دیداری که رییس سازمان مطالعه و تدوین کتاب های علوم انسانی دانشگاه ها – «سمت» – جناب آقای دکتر احمد احمدی با حضرت آیت الله سیستانی داشتند ، معظم له با ابراز نگرانی از وضعیت علوم انسانی در کشور ، از تدریس فلسفه ملاصدرا و ترویج آرای باطل و انحرافی محی الدین ابن عربی (خصوصا در باب معاد) انتقاد کردند و بر ضرورت اصلاح این رویکرد تاکید نمودند.
… در اینجا حضرت آیت الله که پیدا بود از پیچیدگی ، دشواری و اهمیت علوم انسانی و پیوند آن با مسائل اسلامی نیک آگاه و سخت نگرانند و برای هشدار دادن به ما و مسئولان ذیربط احساس مسئولیت می کنند فرمودند :
« بررسی مسائل دینی و بردن نتیجه آن به دانشگاه ها و حوزه های اجرایی کاری است بسیار دشوار. آیا طلبه ای که شرایع و لمعه و مکاسب و جواهر را خوانده می تواند بر
دانلود نرم افزار موبایل فصلنامه معرفتى اعتقادى سمات – شماره هشتم – پاییز و زمستان 1391 – جاوا و آندروید
دانلود مجله سمات شماره 8 دانلود سمات 8 دانلود سمات هشتم سمات موبایل 8 هشتم هشت
■ اول دفتر
رجال زدگی در عرصه دین و معرفت، ضد تحقیق و اجتهاد است /مدیر مسئول
■ مقالات
ملاحظاتی پیرامون تفسیر المیزان/ آیت الله سید جعفر سیدان
جبر و اختیار از منظر فلسفه و عرفان و مکتب اهل بیت علیهم السلام/حجت الاسلام و المسلمین حسن میلانی
ملاصدرا و معضل انتحال: بازسنجی دفاعیه ها/ دکتر سید حسن اسلامی
نقدی بر نظریه «حرکت جوهری » ملاصدرا و تأثیر آن در فهم او از آیات قرآن/دکتر علی ارشد ریاحی
آسیب شناسی فلسفه اسلامی از منظر دکتر یثربی/ محمود هدایت افزا
درنگی در آیات و روایات مورد استناد وحدت وجودیان/ حسین
رجال زدگی در عرصه دین و معرفت ، ضد تحقیق و اجتهاد است
حال اگر کسانی در روزگار ما در صدد باشند که آرای برخی از عالمان صاحب نام را به مثابه نظراتی خدشه ناپذیر و غیر قابل بحث و گفتگو قلمداد کنند و هر کسی را که به این حریم نزدیک شود، در تنگناهای تبلیغی و سیاسی قرار دهند، بدون شک تحجری خطرناک و بدعتی تحقیق سوز است.
فضای رسانه ای کشور ظرف یکی دو سال اخیر حاوی گفتگوها و چالش های متعدد شفاهی و کتبی پیرامون مخالفت و موافقت با فلسفه و عرفان مصطلح بوده است. این امر گر چه برای عده ای ناخوشایند بوده است اما عده ای دیگر از این مباحث استقبال کرده و طرح چنین گفتگوهایی را در فضای راکد و بی نشاط فکری و نظری کنونی مایه تحرک دانسته و به فال نیک گرفته اند.
در واکنش های موافقان و مدافعان فلسفه و عرفان نکته ای بسی چشمگیر می نماید و آن استناد به نام و گفته برخی از بزرگان و صاحب نامان و رجال مشهور و اغلب محترم در اثبات حقانیت فلسفه و عرفان است و این در حالی است که اهالی فلسفه و عرفان هر گاه پای استناد به احادیث و روایات اهل بیت علیهم السلام در رد مبانی فلسفی و عرفانی به میان می آید، اغلب بی درنگ با طرح این مساله که مباحث فلسفی تعبدی نیست و مبتنی بر استدلال و تعقل است باب هر گونه استناد به روایات و احادیث را مسدود کرده و با قیافه ای کاملا حق به جانب خویش را نشسته بر مسند تحقیق و برهان می انگارند.
این نحوه برخورد مدعیان تحقیق و تعقل و استدلالِ مدافع فلسفه و عرفان که عده ای از رجال را در مسند و مصدر
هشتمین شماره فصلنامه سمات با مدیر مسئولی مهدی نصیری که به نقد فلسفه و عرفان مصطلح می پردازد، با مقالات و مطالب زیر منتشر شد:
اول دفتر
رجال زدگی در عرصه دین و معرفت، ضد تحقیق و اجتهاد است /مدیر مسئول
مقالات
ملاحظاتی پیرامون تفسیر المیزان/ آیت الله سید جعفر سیدان
جبر و اختیار از منظر فلسفه و عرفان و مکتب اهل بیت علیهم السلام/حجت الاسلام و المسلمین حسن میلانی
ملاصدرا و معضل انتحال: بازسنجی دفاعیه ها/ دکتر سید حسن اسلامی
نقدی بر نظریه «حرکت جوهری » ملاصدرا و تأثیر آن در فهم او از آیات قرآن/دکتر علی ارشد ریاحی
آسیب شناسی فلسفه اسلامی از منظر دکتر
پاسخ آقای نصیری به مقاله دوم آقای وکیلی؛ بزرگ زدگی مانع عقلانیت، اجتهاد و آزاد اندیشی است
بسیاری از مدافعان فلسفه و عرفان از دیگران می‌خواهند که در برابر نام بزرگان خضوع کرده و سر تسلیم فرود آورند و بدون تأمل و تفکر اقوالشان را بپذیرند.
به گزارش مشرق، مهدی نصیری مدیر فصلنامه اعتقادی ـ معرفتی سمات به نقدهای حجت‌الاسلام محمد حسن وکیلی استاد حوزه علمیه مشهد پاسخ داد و آن را در اختیار مشرق قرار داد که در ذیل می‌آید:
آقای محمد حسن وکیلی مجدداً در پاسخ به مقاله اینجانب با عنوان «وهم علامه‌گی و تیغ‌کشی به روی آزاد اندیشی» مقاله‌ای نوشته و با ادبیات مألوف خود مطالبی را قلمی کرده است. و نیز به طور یک جانبه اعلام مناظره و تعیین زمان و مکان و موضوع مناظره نموده است!
اعتراف دیرهنگام
نکته برجسته مقاله های اخیر آقای وکیلی ( یادداشت اول – یادداشت دوم) عقب نشینی ایشان از
مهدی نصیری : غالب روحانیون شیعه مخالف فلسفه بوده‌اند
سوالات پرسیده شده از جناب آقای مهدی نصیری :
* چه شد این سئوال در ذهن شما شکل گرفت که آیا فلسفه نسبتی با اسلام دارد یا خیر؟
* آیا می توان کتاب شما را (فلسفه از منظر قرآن و عترت) را کتابی در حوزه مکتب تفکیک تلقی کرد؟
* آیا در حین نوشتن کتاب «فلسفه از منظر قرآن و عترت»، با هیچکدام از علما (اعم از فلسفه دانها و فقها) در مورد مفاد کتابتان مشورتی داشته اید و نظر آنها را جویا شده اید؟
* یکی از سئوالاتی که با مطالعه کتابهای شما، مخصوصا آخری در ذهن خواننده ممکن است ایجاد شود این است که آیا دیدگاه شما با اخباریها یکی نیست؟
* موضع تان را در مورد اینکه برای اجتهاد تا چه حد میدان مانور قائل هستید مشخص نکردید.
* بالاخره در باره تحولات زمانه و مقتضیات زمان چه باید کرد؟
* قبول کنید که برای یک بچه حزب اللهی که از بچگی در بیان فضائل امام به او گفته اند که امام درفضای ضدفلسفه قم (دهه های 1320 و 1330) این مرزبندی را با متحجران داشتند که فلسفه تدریس می کردند و برخی مخالفانشان، ایشان را به خاطر تدریس فلسفه تکفیر می کردند، قدری پذیرفتن این مباحث ثقیل باشد . مثلا زیاد شنیده ایم، کوزه ای که حاج آقا مصطفی خمینی از آن آب خورده بود را به خاطر تدریس فلسفه توسط پدرش، نجس می دانستند. با توجه به شخصیت والای امام از یکسو و تعلق خاطر جنابعالی به ایشان، ضدیت شما با فلسفه یک مقدار توجیه ناپذیر است.
* البته توجه داریم که مدت بسیار کوتاهی از انتشار کتاب می گذرد، اما آیا در همین مدت کوتاه، انتشار کتاب بازتاب خاصی داشته است؟
* یک سئوال هم در مورد کتاب «اسلام و تجدد» بپرسم. در این کتاب، تکنولوژی را تماما رد می کنید و قائل به گزینش و غربال نیستید. از طرف دیگر، ترک زندگی تکنولوژیک، برای فردی که کتاب شما را خوانده و قانع شده که تکنولوژی بد است، خیلی مشکل است. شما بارها در جواب این مسئله گفته اید، همین که فرد بداند استفاده از تکنولوژی، مطلوب نیست و اضطرارا از تکنولوژی استفاده می کند کافی است. اما به هرحال خواننده ای که این کتاب را خوانده می خواهد بداند برای این اعتقاد چه کار باید بکند و چه می تواند بکند؟ آیا اتوموبیل سوار نشود؟ شهر را ول کند و به یک زندگی روستایی بدون تکنولوژی پناه ببرد؟ چه عملی از دست او برمی آید؟
مهدی نصیری، متولد 1342، پس از ترک کردن نسبی فعالیت مطبوعاتی در سال 1378، به حوزه تحصیل و تحقیق در علوم دینی بازگشت که حاصل آن، دو کتاب «جایگاه اجتماعی زن در اسلام» و «اسلام و تجدد» است. او با نوشتن این دو کتاب نشان داد به شعار همیشگی اش، یعنی «استقلال فکری از مشهورات و مسلمات زمانه»، پایبند است و از انگ خوردن به خاطر بیان نظراتش ابایی ندارد. به تازگی کتاب دیگری از او به نام «فلسفه از منظر قرآن و عترت» منتشر شده است که محصول همین خصلت و خلق و خوی نصیری است
* چه شد این سئوال در ذهن شما شکل گرفت که آیا فلسفه نسبتی با اسلام دارد یا خیر؟
مرحوم پدرم، آیت الله نصیری، از تحصیل کردگان حوزه نجف و تحت تاثیر
آیت الله بهجت خواندن فلسفه را خطرناک می‌دانستند آیت الله بهجت خواندن فلسفه را خطرناک می‌دانستند مگر بعد از اجتهاد در علم کلام و تصحیح اعتقادات۱ و به کسی که قبل از … ادامه مطلب
